Stress & Zelfvertrouwen

Het is op het eerste gezicht misschien niet zo’n duidelijke link. Toch hebben ze meer met elkaar te maken dan je zou denken.

Stress wordt veroorzaakt door externe of interne prikkels. Onder externe prikkels verstaan we dingen die op je afkomen vanuit jouw omgeving die je stresslevel bepalen, zoals werk, conflicten en het verkeer. Interne prikkels zijn zaken binnen in jou die stress kunnen verhogen, zoals angsten en negatieve gedachten. Aangezien je stress vanbinnen voelt worden externe oorzaken pas stress als ze intern zo worden geïnterpreteerd. Concreet betekent dit dat de manier waarop je naar prikkels en de wereld kijkt, bepaalt hoe hoog jouw stressniveau zal zijn. Simpel voorbeeld: stel dat jij opgroeit in een gezin waar conflicten aanwezig zijn, maar steeds op een respectvolle manier worden uitgeklaard, dan zul jij in je latere leven niet meteen panikeren bij een conflict met een vriend. Je hebt namelijk geleerd dat conflicten op een goede manier opgelost kunnen worden, waardoor je het vertrouwen hebt dat het goed komt.

Als jij dus ergens stress door ervaart betekent dit dat je hebt geleerd dat dit iets negatief of gevaarlijk is, waardoor je weinig vertrouwen hebt dat het kan worden opgelost. Zo gaat het ervaren van stress duidelijk terug op het al dan niet hebben opgebouwd van een gezond zelfbeeld en zelfvertrouwen. Als jij vaak kritiek hebt gekregen van je ouders of leerkrachten bij het uitvoeren van bepaalde taken is de kans groot dat jij later in je leven maar weinig vertrouwen in jezelf zult hebben dat je de taak tot een goed einde kan brengen, waardoor je dus stress ervaart. Deze stress is dus afkomstig van oude patronen die je tijdens je jonge leven hebt aangeleerd. Maar hoe komt het dan dat jij nú stress ervaart door iets wat zo lang geleden gebeurde?

Hiervoor moet ik het even hebben over de functie van stress. Dit mechanisme treedt op wanneer we geconfronteerd worden met iets wat onze persoonlijke integriteit bedreigt. Het dient ons dus te beschermen. Je zou het kunnen zien als een alarmsignaal dat je waarschuwt voor gevaar. Je brein onthoudt namelijk al jouw negatieve ervaringen en maakt bij een herhaling stress aan om jou te beschermen, zodat je niet dezelfde fouten zou maken of in dezelfde situatie zou terecht komen. Het enige probleem hiermee is dat je hersenen niet weten dat deze situatie wellicht geen gevaar (meer) bevat. Voor je hersenen staat het zien van een beer namelijk gelijk aan het maken van een examen. Dat klopt natuurlijk niet, maar we zitten er wel mee.

Wil jij dus je stressniveau verlagen, dan zul je dienen te werken aan een positiever zelfbeeld. Werken? Ja, werken! Want zoals ik hierboven al aangaf is dat zelfbeeld dus opgebouwd door een herhaling van vroege ervaringen. Je bent er niet mee geboren en het was er ook niet in 1,2,3. Het heeft tijd gehad om zich te vormen. Dit betekent dus dat we veel herhalingen nodig hebben om tot een positiever zelfbeeld te komen.

Dit kun je gaan trainen aan de hand van affirmaties. Een affirmatie is een positief geformuleerde gedachte die je door herhaling steeds meer gaat geloven. Via deze herhaling zal de affirmatie zich in je leven gaan manifesteren. Een affirmatie is gebaseerd op het principe dat je hersenen geloven wat ze vaak zien of horen, zoals die kritiek die kreeg van die leerkracht.

”Hoe begin ik daar dan aan?”, hoor ik je zeggen. Wel, door simpelweg te beginnen. Download hieronder de Affirmation Template en kies er dagelijks eentje uit die voor die dag jouw mantra wordt. Lees het ‘s morgens bij het wakker worden, schrijf het op en hang er post-it’s van over heel je huis. Hoe meer je ze leest, hoe meer herhaling en hoe beter. Ik weet dat je ‘t kan ;-)